Thực hư thiết bị gia dụng “tiết kiệm điện”?

Trên thị trường, hầu hết thiết bị điện sử dụng trong gia đình như: máy lạnh, tủ lạnh, máy giặt, lò vi sóng, nồi cơm điện, bàn ủi, nồi chiên không dầu… đều được quảng cáo có tích hợp công nghệ tiết kiệm điện. Trong đó, inverter – còn gọi là công nghệ biến tần – được biết đến nhiều nhất.

Không có inverter, khách không mua

Ông Hoàng Công Thạnh – quản lý kinh doanh tại một siêu thị điện máy ở quận Tân Bình, TP HCM – cho biết khách hàng thường soi rất kỹ sản phẩm điện máy xem có chức năng tiết kiệm điện hay không trước khi quyết định mua. Nắm bắt tâm lý của người tiêu dùng, các hãng sản xuất lớn, nhỏ đua nhau giới thiệu sản phẩm tích hợp công nghệ tiết kiệm điện để bán được hàng.

Người quản lý siêu thị điện máy nêu trên cũng cho hay hiện nay, rất nhiều công nghệ tiết kiệm điện được đưa vào ứng dụng nhưng inverter là phổ biến nhất. Tuy nhiên, hiệu quả của công nghệ này đến đâu thì chỉ… nhà sản xuất biết.

“Nhà sản xuất công bố sản phẩm điện máy sử dụng công nghệ inverter có thể tiết kiệm được 30% điện năng trở lên, thậm chí nhiều thiết bị tiết kiệm đến 70%. Còn việc có tin tưởng được vào khả năng tiết kiệm điện của công nghệ này hay không thì khó nói” – ông Thạnh phân vân.

Nhiều nhân viên bán hàng tại siêu thị điện máy cho biết chỉ tư vấn cho người tiêu dùng dựa trên quảng cáo của nhà sản xuất, còn nếu khách đòi hỏi cam kết về khả năng tiết kiệm điện thật sự thì rất khó. “Cùng được giới thiệu có tích hợp công nghệ inverter nhưng giá các sản phẩm chênh lệch nhau khá nhiều, tùy thuộc vào độ uy tín của thương hiệu, chất lượng sản phẩm. Bởi vậy, khả năng tiết kiệm điện của sản phẩm cũng phụ thuộc các yếu tố trên” – một nhân viên bán hàng cho hay.

Theo ông Tôn Khắc Ngọc, phụ trách kinh doanh tại cửa hàng điện máy – điện gia dụng Hoàng Cương (TP HCM), sản phẩm gia dụng tiết kiệm điện đang phủ sóng khắp thị trường với đủ mẫu mã, thương hiệu. Nhiều nhà sản xuất từ lớn đến nhỏ, thậm chí có những nhà phân phối hàng trôi nổi, đã tung ra hàng loạt sản phẩm được cho là có tính năng tiết kiệm điện. Nhưng thực tế, chẳng có công nghệ nào được đưa vào sản phẩm hoặc công nghệ không đem lại hiệu quả như quảng cáo. Do đó, người tiêu dùng cần cân nhắc kỹ trước khi lựa chọn sản phẩm.

Hơi… hoang đường

Giới chuyên môn cho rằng các công nghệ tiết kiệm điện, trong đó có inverter, có khả năng tiết kiệm điện năng thật nếu bảo đảm chất lượng. Tuy nhiên, chỉ số tiết kiệm điện năng lên đến 50%-70% như quảng cáo là rất khó thực hiện.

“Tiết kiệm được 10%-20% hoặc cao lắm là 30% điện năng đã là lý tưởng lắm rồi. Bởi lẽ, khả năng tiết kiệm điện đến đâu còn phụ thuộc chất lượng sản phẩm, môi trường sử dụng…” – một chuyên gia phân tích.

PGS Nguyễn Quốc Chí, giảng viên Bộ môn Cơ Điện tử – Trường ĐH Bách khoa TP HCM, nhấn mạnh muốn khẳng định khả năng tiết kiệm điện thực sự của một sản phẩm thì phải làm thực nghiệm để kiểm chứng. Sau đó, cần sự kiểm định, xác nhận của cơ quan chức năng. Ngoài ra, các yếu tố như môi trường, vận hành cùng nhiều điều kiện khác sẽ ảnh hưởng trực tiếp đến khả năng tiết kiệm điện của sản phẩm khi sử dụng trong thực tế.

Theo TS Nguyễn Trung Nhân, Trường ĐH Công nghiệp TP HCM, mức độ tiết kiệm điện của một sản phẩm không phải chỉ phụ thuộc vào công nghệ. Chẳng hạn, một sản phẩm tích hợp công nghệ tiết kiệm điện tốt nhưng lại sử dụng động cơ, linh kiện không đạt tiêu chuẩn thì cũng như không, thậm chí tiêu tốn điện năng hơn. Bên cạnh đó, giải pháp công nghệ inverter chỉ giúp tiết kiệm điện ở những thời điểm đầy tải hoặc non tải.